Fiziksel Risk Değerlendirme
Çalışanların sağlığını etkileyen fiziksel faktörlere, fiziksel risk etmenleri denir. Çalışılan alanda nem, gürültü, aydınlatma, sıcaklık, basınç, titreşim vb. fiziksel özellikler çalışan kişilerin sağlığını önemli ölçüde etkiler. Fiziksel çevre şartları yönünden tüm işler aynı değildir.
Risk Etmenleri Çeşitleri
- Gürültü
- Titreşim
- Aydınlatma
- Termal Konfor
- Radyasyon
- Basınç
Gürültü
İstenmeyen ve rahatsız edici sesleri gürültü olarak tanımlarız. İşçi sağlığında ki gürültü ise, işitme duyusunun azalmasına veya sağlığının bozulmasına veya başka tehlikelerin oluşmasına sebep olan seslerdir. İş yerlerinde sürekli olarak çalışan makineler, dokuma tezgahları, testere dişli makineler vb. gibi gürültü kaynakları devamlı olarak ya da ani şekilde gürültü yapabilmektedir. Gürültü günümüzün en önemli çevre ve endüstriyel sorunlarından biridir. Endüstriyel de ki hızlı makineler gürültünün artmasına neden olmuştur. Ülkemiz endüstrisinde ise en çok rastlanan meslek hastalığı gürültüden kaynaklı olarak işitme kaybıdır. Gürültü endüstriyel açıdan önemli sağlık riski oluşturan bir konudur. Bununla birlikte genel halk sağlığı açısından da önemli bir sağlık konusudur.
Gürültünün sonucunda olan işitme kaybının tedavisi bugün tıbben yoktur.
Gürültünün büyük oranda kişiden kişiye farklılık göstermeyen en önemli etkisi, işitme üzerine olan etkisidir.
Gürültü için şunu diyebiliriz.Sesin niteliğinin bozulması, frekansları farklı birçok ses dalgasının üst üste gelmesi.
- Ses basıncının saniyede oluşan titreşim sayısına ‘frekans’ diyoruz.
Gürültünün insan üzerindeki etkileri:
Gürültünün işitme duyusu üzerindeki meydana getirdiği etkileri üç farklı şekilde tanımlayabiliriz.
1-Akustik Sarsıntı (Travma)
2-Geçici İşitme Kaybı
3-Kalıcı İşitme Kaybı
1-Akustik Sarsıntı (Sarsıntı): Çok yüksek olan ses düzeyine ani maruziyet sonucunda oluşan bir etkidir.
2-Geçici İşitme Kaybı: Gürültülü ortamı terk eden bir kişinin işitme duyusunda geçici bir azalma görülür. Bu azalma kişinin maruz kaldığı gürültünün frekans aralığına, ses basınç düzeyine, maruz kalınan süreye ve gürültünün tipine göre değişiklik gösterir. Geçici işitme kayıpları, uzun bir süre gürültüye maruz kalındıktan sonra ortaya çıkan ve belli bir süre dinlendikten sonra iyileşebilen işitme kayıplarıdır.
3-Kalıcı İşitme Kaybı: uzun yıllar gürültüye maruz kalan kişilerde görülen işitme kayıplarıdır. Kalıcı işitme kayıpları geçici işitme kayıplarında da olduğu gibi sesin şiddetine, toplam maruziyet süresine, gürültünün frekansına ve gürültünün tipine bağlı olarak değişiklik gösterir.
Titreşim
Mekanik bir sistemdeki salınım hareketlerini tanımlayan bir terimdir. Bir başka şekilde ifade edecek olursak potansiyel enerjinin kinetik enerjiye, kinetik enerjinin de potansiyel enerjiye dönüşmesi olayına ‘titreşim’ diyoruz.
Aydınlatma
Aydınlatmanın en önemli işlevi işin iyi görülebilmesidir. Çalışanların sağlığının korunması için gerekli uygun fiziksel koşulların en başında ‘aydınlatma’ gelir. İş yerlerinde uygun aydınlatma kullanıldığı zaman çalışan kişilerin göz sağlığı korunur, birikimli kas ve iskelet sistemi travmaları ve birçok iş kazası önlenmiş olur. Bu nedenle, iş yerlerinde özellikle sanayi kuruluşlarında yapılan işin ve işlemin gerektirdiği uygun aydınlatmalar sağlanmalıdır.
Termal Konfor
İş yerlerinde genellikle çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim şartları açısından bedensel ve zihinsel olarak faaliyetlerini sürdürürken belli bir rahatlık içinde bulunmalarını ifade eder.
Kapalı bir ortam içerisinde termal konfor rahatlığının hemen farkına varılmaz, ancak bir süre geçtikten sonra hissedilmeye başlanır.
Radyasyon
Dalga yada parçacık şeklinde yayılan enerjidir.
Basınç
Birim alana yapılan kuvvete basınç denir.
İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda basınç; Normal hava basıncının daha fazla yada daha az olduğu iş yerlerindeki basınçtır.
