Genel Risk Analizi Değerlendirme
Risk Analizi / Değerlendirmesi, işletmelerin barındırdığı, iş sağlığı ve güvenliğini tehdit eden tehlikeleri tespit etmek, oluşabilecek riskleri ve bunların olası sonuçlarını tahmin ederek gerçekleşmemesi için önlem planlamaktır.
Bir işletmenin iş sağlığı ve güvenliğini iyileştirme adına atacağı en önemli adımdır.
Analiz/ değerlendirme sonunda işletmelerin iş sağlığı ve güvenliği programları (öncelikleri) somut olarak ortaya çıkmaktadır.
Risk analizi / değerlendirmesi, işletmeye özel iş sağlığı ve güvenliği rehberidir. Yapıldığı gün itibariyle eksiklikler ve uygunsuzlukları ortaya koymasının yanında, doğru ve uygun olan konuları da ortaya koymalıdır. Eksikliklerin ve uygunsuzlukların giderilmesi için uygun önerileri içermelidir. O an için uygun ve doğru olan konularda ileride yaşanabilecek olumsuzluklar durumunda da nelerin yapılması gerektiğini açıkça anlatabilmelidir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ YÖNETMELİĞİ (Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: 29.12.2012 / 28512) gereği, her işletmenin, tehlike sınıfı ve çalışan sayısından bağımsız olarak risk analizi / değerlendirmesi yapılmış olması gerekmektedir.
Aynı zamanda belediyelerden alınacak işyeri ruhsatı başvurularında istenen belgelerden birisidir. Bu belge ibraz edilemediğinde ruhsat işlemi tamamlanamamaktadır.
Mevzuat gereği olarak işletmelerde yapılan risk analizi / değerlendirmesi;
- Çok tehlikeli sınıftaki işletmelerde en geç iki yılda bir
– Tehlikeli sınıftaki işletmelerde en geç dört yılda bir
- Az tehlikeli sınıftaki işletmelerde en geç altı yılda bir yenilenmesi gerekmektedir.
Yine aynı mevzuat gereği,
- İşyerinin başka bir yere taşınması,
– İşyeri içindeki bölümlerde değişiklik yapılması,
– Ürün ve/veya hizmet imalat yönteminde, makinelerinde ve ekipmanlarında değişiklik olması durumunda,
– İş kazası ve meslek hastalığı sonrasında,
– Ramak kala olaylar sonrasında,
– Çalışma ortamı ölçümleri sonuçları ve/veya bu ölçümlerin referans değerlerine ait mevzuatta değişiklik olması durumunda,
- İşyeri dışından gelebilecek yeni tehlikelerin ortaya çıkması durumunda yukarıda belirtilen süreler beklenmeden yenilenmelidir.
Risk Analizi / Değerlendirmesi, detaylı ve ekip olarak yapılması gereken bir işlemdir. Analiz / değerlendirme ekibi;
- İş güvenliği uzmanı
– İşyeri hekimi
– İşveren veya vekili
– Çalışan temsilcisi
– İşyeri destek elemanları
– İşyerini ve süreçleri iyi bilen çalışanlardan oluşmalıdır.
Ekipte işyerini temsil edenlerin bulunması, proseslerin doğru anlaşılması ve yorumlanması yanında daha önce yaşanan tehlikelerin de öğrenilmesi açısından önemlidir. Ekip ile birlikte yapılan incelemelerin yanında işletmeye ait önceki iş kazası ve meslek hastalıkları kayıtları, ramak kala olaylara ait kayıtlar, önceden yapılan teftişlere ait sonuçlar, ortam ve kişisel maruziyet ölçüm sonuçları, varsa önceki risk analizleri, acil durum planları ve sektörel kayıtların incelenmesi gerekir.
Risk analizi (risk değerlendirmesi) işlemine başlamadan önce analizi / değerlendirmeyi yapacak ekibin, konu hakkında eğitilmesi gerekmektedir.
Risk analizinde/ değerlendirmesinde en önemli aşamalardan birisi de analiz / yöntem seçimidir. Seçilecek yöntemin işletmenin faaliyet gösterdiği sektöre uygun, uluslararası geçerliliğe sahip olması gerekir.
